مازوخیسم یا آزارگری و آزارخواهی (Sadomasochism) عبارت است از 2 نقطه مقابل انحراف سادیسم و مازوخیسم، آزار یا تحقیر دیگران و بی‌احترامی به آنها، یا آزار دیدن یا مورد بی حرمتی و تحقیر سایرین قرار گرفتن که موجب ارضای روانی خواهد شد. با توجه به نظرات روان‌کاوی، انسان‌ها همیشه در حال تکرار دوران کودکی خود می باشند و به نحوی روابطی که در دوران کودکی خود تجربه کرده اند را بازسازی خواهند کرد.
در واقع افراد خودآزار را باید افرادی دید که در دره کودکی خود به نحوی مورد بدرفتاری قرار گرفته اند. دختری را در نظر داشته باشید که دوران کودکی خود را در منزلی گذرانده که پدرش اعتیاد داشته و همیشه مشکل مادی داشته اند. برای تکرار این سناریو چه همسری بهتر از یک مرد معتاد. به عبارتی، محیط جدید اعتیاد و فقر برای او مناسب تر از محیط‌های تازه می باشد. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مازوخیسم در کودکان این مطلب را از دست ندهید.
رفتار مازوخیسم در کودکان
یکی از علت های این رفتار را آن می‌دانند که برای کودک درد کشیدن خوشایندتر از بی‌توجهی می باشد؛ یعنی کودکی که احساس بی‌توجهی دارد امکان دارد خود را در مقابل خشونت و سرکوب هم قرار دهد تا مورد توجه قرار گیرد. از جهتی وقتی کودک (یا فرد بزرگسالی که هنوز از نظر روانشناختی کودک می باشد) رفتارهای خودتخریب‌گرانه می کند، والدین و خانواده و دوستان خود را متقاعد می‌کند که باید مراقب او باشند وگرنه او به خود آسیب خواهد زد. به این طریق هم توجه دیگران را به خود جلب می‌کند و هم مانع از بروز اضطراب Anxiety جدایی در خود می‌شود. همچنین باید به این موضوع نیز توجه داشت که فرد با طراحی موارد فوق به گونه‌ای ناخودآگاه خود را در موقعیت یک فرد مظلوم نیز می‌نشانَد. در این شرایط هرگونه اشتباه نیز به افراد دیگر فرافگنی شده و او کمتر به اشتباهات خودش فکر می‌کند. ظاهرا فکر کردن در مورد اشتباهات خودش خیلی دردناک است. همچنین با قرار دادن خود در این وضعیت به دیگران این پیام را می‌دهد که من خیلی شرایط بدی دارم. لطفا نه تنها به من ظلم نکنید بلکه به فکرم هم باشید!
درمان مازوخیسم و سادیسم
به دلیل پایداری مازوخیسم و سادیسم درمان آن سخت و زمان بر است. مبتلایان به این اختلال می‌توانند با مراجعه به مراکز مشاوره اختلال‌های جنسی با کمک روان درمانی بینش مدار یا شرطی سازی انزجاری نسبت به درمان اقدام نمایند. در این بین همسر نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین می‌توان از روش‌هایی شامل مدیریت و شایسته سازی الگوهای برانگیختگی جنسی و خودارضایی و درمان‌هایی شامل بازسازی شناختی و آموزش مهارت‌های اجتماعی نیز استفاده کرد. از دارو نیز برای کاهش توهمات و رفتارهای مربوط به انحرافات جنسی استفاده می‌شود. این امر به ویژه در افرادی که رفتارهای خودآزارانه شدید و خطرناک دارند موثر است. دریافت مشاوره جنسی و مشاوره فردی برای این افراد ضروری می‌باشد. مشاوره جنسی به طور کلی برای همه اختلالات جنسی از جمله مالش دوستی، سادیسم، فتیشیسم و… نیز مفید است.
رایج ترین علائم مازوخیسم کدامند؟
از مهم ترین نشانه های مازوخیسم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
| ناتوانی در رد کردن درخواست های دیگران | تلاش بیش از اندازه برای بهتر بودن |
| ماندن در روابط آزار دهنده | تنبلی بیش از اندازه، احساس گناه بی دلیل |
ناتوانی در رد کردن درخواست های دیگران
یکی از علائم و نشانه ها که در افراد مازوخیست به وفور دیده می شود، این است که آنها توان نه گفتن را ندارند؛ زیرا فکر می کنند که این کار دور از معرفت و دوستی خواهد بود. این افراد حاضر هستند که خود را در شرایط سخت قرار دهند تا دیگران دیگران احساس رضایت کنند. این افراد با این کار خود نیز به رضایت می رسانند.
تلاش بیش از اندازه برای بهتر بودن
از دیگر نشانه های مازوخیسم جنسی می توان به ورزش کردن بیش از اندازه، رژیم غذایی سخت، کاهش ساعات خواب و یا زیاده روی در مطالعه اشاره کرد. برخی از افراد خود را وادار می کنند که کارهای آزار دهنده انجام دهند؛ زیرا آنها می خواهند بهتر دیده شوند.
تنبلی بیش از اندازه
تنبلی همیشه هم بد نیست و گاهی به افراد این فرصت را می دهد تا افکارشان را بازپروری کنند. اما اگر این تنبلی باعث شود که همه کارها به لحظه آخر بماند، این تنبلی بسیار بد است و بیشتر افراد مازوخیستی این تنبلی را دارند؛ زیرا آنها می خواهند با این کار به خود استرس داده و خود را تنبیه کنند.
ماندن در روابط آزار دهنده
روابط آزار دهنده، چه روابط دوستی و چه روابط عاطفی برای روح و روان انسان مخرب هستند و باید زود این رابطه به پایان برسد؛ اما فرد مازوخیست این رابطه ها را ترک نمی کند و با تمام خیانت ها، بی احترامی ها و… در این رابطه باقی می ماند.
احساس گناه بی دلیل
افراد مازوخیست بی دلیل احساس گناه می کنند. این افراد حتی زمانی که هدیه ای از کسی دریافت می کنند، احساس می کنند که لایق این هدیه نیستند. زمانی که از آنها تعریف می شود، از این تعریف خوششان نمی آید و منتظر اتفاق بدی هستند.
مازوخیسم با چه رفتار هایی بروز می کند؟
تمایل به درد کشیدن به واسطه رفتارهایی مثل :
- صدمه زدن و آسیب رساندن به بافت ها عضلانی بدن
- بریدن قسمت های مختلف بدن
- سوزندان یا ضربه زدن با اشیای داغ به بدن
- سوراخ کردن بافت های پوستی
- کوبیدن اعضای بدن یا ضربه زدن با اشیا به قسمت های مختلف بدن
- کندن پوست و خراشیدن زخم هایی قدیمی
رفتار هایی هستند که در طی آن فرد مازوخیسم از قرار گرفتن در معرض درد احساس رضایت و لذت می کند. خود آزاری و مازوخیسم از بازه سنی کودکی تا پیری هر فردی را می تواند شامل شود و اما در متداول ترین موارد برخورد با مازوخیسم، افراد جوان و میانسال این اختلال را تجربه می کنند. وقتی به زندگی افرادی که مازوخیست هستند، نگاه می کنیم، می بینیم که در زندگی خانوادگی یا اجتماعی شان برخورد های نزدیکی با پدیده هایی مثل خودکشی، خودزنی یا اعمالی از این دست داشته اند. و این زمینه از قبل در آنها وجود داشته است اما بوسیله محرک هایی مثل مواد مخدر، مشروبات الکی و افسردگی این زمینه در آنها تقویت شده و به مرور زمان فرصت خود نمایی را داشته است.
