مازوخیسم یا آزارگری و آزارخواهی یا سادیسم که همان سادومازوخیسم است (Sadomasochism) دو نقطه مقابل هم هستند . انحراف سادیسم و مازوخیسم، آزار یا تحقیر دیگران و بیاحترامی به آنها، یا آزار دیدن یا مورد بی حرمتی و تحقیر سایرین قرار گرفتن که موجب ارضای روانی خواهد شد. با توجه به نظرات روانکاوی، انسانها همیشه در حال تکرار دوران کودکی خود می باشند و به نحوی روابطی که در دوران کودکی خود تجربه کرده اند را بازسازی خواهند کرد.
فهرست محتوایی
Toggleدرواقع مازوخیسم یعنی همان فشارهایی که فرد در دوران کودکی به ضمیر ناخودآگاه خود پس فرستاده و قادر به ابراز آنها نبوده ، در دوران بزرگسالی بصورت غیرمستقیم که البته شاید هنوز به درستی شناخته نشده اکنون آن را در قالب رفتارهای خوشایند و لذت بخش نشان می دهد . آزارهاخواهی اشکال مختلفی دارد ، از خودزنی گرفته تا لذت جنسی که در آن مایل است فرد مقابل با آزار دادن او به هر شکل، او را به لذت جنسی برساند . این گروه از افراد ممکن است بعد از اینکه به لذت جنسی می رسند از آزاری که به ایشان رسیده پشیمان شوند اما معمولا این رفتار مجدد در آنها تکرار خواهد شد .
در مقابل سادیسم حالتی است که در دوران کودکی بصورت رفتارهای شرطی که با آزار دادن دیگران لذت می برده اتفاق افتاده و در دوران بزرگسالی ممکن است آن را با رفتارهای معمولی مثل شوخی ها یا تحقیرهای کلامی نسبت به دیگران و آزار دادن آنها نشان دهد . در رابطه جنسی نیز این افراد معمولا برای رسیدن به لذت جنسی میل به آزار کلامی و یا فیزیکی نسبت به شریک جنسی خود دارند . کسی که سادیسم جنسی دارد ممکن است با گذشت زمان برای رسیدن به تحریک جنسی بیشتر نیاز به آزار کلامی و جسمی شدیدتری نسبت به شریک جنسی خود داشته باشد که گاهی می تواند برای طرف مقابل بسیار خطرناک و حتی کشنده نیز باشد . این افراد بعد از رسیدن به لذت جنسی ممکن است از عملکرد خود نیز پشیمان شوند البته فقط تا مرحله بعدی که آماده رابطه جنسی می شوند .
اصطلاح سادومازوخیسم معمولا برای کسانی است که برای رسیدن به لذت جنسی هم دوست دارند دیگری را آزار دهند و هم خود توسط فرد دیگر آزار ببینند چه آزار کلامی و چه آزار جسمی .
در واقع افراد خودآزار را باید افرادی دید که در دوره کودکی خود به نحوی مورد بدرفتاری قرار گرفته اند. دختری را در نظر داشته باشید که دوران کودکی خود را در منزلی گذرانده که پدرش اعتیاد داشته و همیشه مشکل مادی داشته اند. برای تکرار این سناریو چه همسری بهتر از یک مرد معتاد. به عبارتی، محیط جدید اعتیاد و فقر برای او مناسب تر از محیطهای تازه می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مازوخیسم در کودکان این مطلب را از دست ندهید.
رفتار مازوخیسم در کودکان
یکی از علت های این رفتار را آن میدانند که برای کودک درد کشیدن خوشایندتر از بیتوجهی می باشد؛ یعنی کودکی که احساس بیتوجهی دارد امکان دارد خود را در مقابل خشونت و سرکوب هم قرار دهد تا مورد توجه قرار گیرد. از جهتی وقتی کودک (یا فرد بزرگسالی که هنوز از نظر روانشناختی کودک می باشد) رفتارهای خودتخریبگرانه می کند، والدین و خانواده و دوستان خود را متقاعد میکند که باید مراقب او باشند وگرنه او به خود آسیب خواهد زد. به این طریق هم توجه دیگران را به خود جلب میکند و هم مانع از بروز اضطراب Anxiety جدایی در خود میشود. همچنین باید به این موضوع نیز توجه داشت که فرد با طراحی موارد فوق به گونهای ناخودآگاه خود را در موقعیت یک فرد مظلوم نیز مینشانَد. در این شرایط هرگونه اشتباه نیز به افراد دیگر فرافگنی شده و او کمتر به اشتباهات خودش فکر میکند. ظاهرا فکر کردن در مورد اشتباهات خودش خیلی دردناک است. همچنین با قرار دادن خود در این وضعیت به دیگران این پیام را میدهد که من خیلی شرایط بدی دارم. لطفا نه تنها به من ظلم نکنید بلکه به فکرم هم باشید!
درمان مازوخیسم و سادیسم با روش شناختی درمانی
به دلیل پایداری مازوخیسم و سادیسم درمان آن سخت و زمان بر است. مبتلایان به این اختلال میتوانند با مراجعه به مراکز مشاوره اختلالهای جنسی با کمک روان درمانی بینش مدار یا شرطی سازی انزجاری نسبت به درمان اقدام نمایند. در این بین همسر نقش مهمی ایفا میکند. همچنین میتوان از روشهایی شامل مدیریت و شایسته سازی الگوهای برانگیختگی جنسی و خودارضایی و درمانهایی شامل بازسازی شناختی و آموزش مهارتهای اجتماعی نیز استفاده کرد. از دارو نیز برای کاهش توهمات و رفتارهای مربوط به انحرافات جنسی استفاده میشود. این امر به ویژه در افرادی که رفتارهای خودآزارانه شدید و خطرناک دارند موثر است. دریافت مشاوره جنسی و مشاوره فردی برای این افراد ضروری میباشد. مشاوره جنسی به طور کلی برای همه اختلالات جنسی از جمله مالش دوستی، سادیسم، فتیشیسم و… نیز مفید است.
هیپنوتیزم درمانی در درمان مازوخیسم و سادیسم جنسی
روش های مشاوره و روان درمانی برای آماده سازی روانی فرد و رسیدن به شناخت و علت هایی که باعث مشکلات او می شود، بسیار کمک کننده است . برخی از افراد نسبت به این مطلب آگاه نیستند که ریشه یک مشکل ممکن است باعث مشکلات دیگری در زندگی آنها شده باشد مثلا کسی که تمایلات فوت فتیش دارد و قادر به رابطه جنسی طبیعی نیست و ازدواج هم کرده با تمام این اوصاف نمی پذیرد که ریشه ناتوانی جنسی او در حس جنسی غیر متعارف اوست در نتیجه به دنبال معلول یعنی درمان ناتوانی جنسی رفته درحالیکه باید علت را برطرف کند که همان درمان حس فوت فتیش و یا هر حس غیر متعارف جنسی دیگری است .
ریشه این گونه گرایشات ناخواسته جنسی به دوران کودکی فرد برمیگردد و با گذشت زمان در ضمیر ناخودآگاه او جای می گیرد . به اعتقاد این درمانگر (دکتر داوود نجفی توانا) ازآنجاییکه هیپنوتیزم با ضمیر ناخودآگاه سر و کار داشته در صورتی که به درستی و توسط روانشناس مسلط به این امر بکار گرفته شود مانند جراحی و یا لیزر در پزشکی عمل کرده و مشکل را بصورت ریشه ای حل خواهد کرد . شاهد این امر درمان موفقیت آمیز بیماران بسیاری طی سالها تجربه درمانی می باشد .
رایج ترین علائم مازوخیسم کدامند؟
از مهم ترین نشانه های مازوخیسم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ناتوانی در رد کردن درخواست های دیگران | تلاش بیش از اندازه برای بهتر بودن |
ماندن در روابط آزار دهنده | تنبلی بیش از اندازه، احساس گناه بی دلیل |
ناتوانی در رد کردن درخواست های دیگران
یکی از علائم و نشانه ها که در افراد مازوخیست به وفور دیده می شود، این است که آنها توان نه گفتن را ندارند؛ زیرا فکر می کنند که این کار دور از معرفت و دوستی خواهد بود. این افراد حاضر هستند که خود را در شرایط سخت قرار دهند تا دیگران احساس رضایت کنند. این افراد با این کار خود را نیز به رضایت می رسانند.
تلاش بیش از اندازه برای بهتر بودن
از دیگر نشانه های مازوخیسم جنسی می توان به ورزش کردن بیش از اندازه، رژیم غذایی سخت، کاهش ساعات خواب و یا زیاده روی در مطالعه اشاره کرد. برخی از افراد خود را وادار می کنند که کارهای آزار دهنده انجام دهند؛ زیرا آنها می خواهند بهتر دیده شوند.
تنبلی بیش از اندازه
تنبلی همیشه هم بد نیست و گاهی به افراد این فرصت را می دهد تا افکارشان را بازپروری کنند. اما اگر این تنبلی باعث شود که همه کارها به لحظه آخر بماند، این تنبلی بسیار بد است و بیشتر افراد مازوخیستی این تنبلی را دارند؛ زیرا آنها می خواهند با این کار به خود استرس داده و خود را تنبیه کنند.
ماندن در روابط آزار دهنده
روابط آزار دهنده، چه روابط دوستی و چه روابط عاطفی برای روح و روان انسان مخرب هستند و باید زود این رابطه به پایان برسد؛ اما فرد مازوخیست این رابطه ها را ترک نمی کند و با تمام خیانت ها، بی احترامی ها و… در این رابطه باقی می ماند.
احساس گناه بی دلیل
افراد مازوخیست بی دلیل احساس گناه می کنند. این افراد حتی زمانی که هدیه ای از کسی دریافت می کنند، احساس می کنند که لایق این هدیه نیستند. زمانی که از آنها تعریف می شود، از این تعریف خوششان نمی آید و منتظر اتفاق بدی هستند.
مازوخیسم با چه رفتار هایی بروز می کند؟
تمایل به درد کشیدن به واسطه رفتارهایی مثل :
- صدمه زدن و آسیب رساندن به بافت های عضلانی بدن
- بریدن قسمت های مختلف بدن
- سوزندان یا ضربه زدن با اشیاء داغ به بدن
- سوراخ کردن بافت های پوستی
- کوبیدن اعضای بدن یا ضربه زدن با اشیا به قسمت های مختلف بدن
- کندن پوست و خراشیدن زخم های قدیمی
رفتار هایی هستند که در طی آن فرد مازوخیسم از قرار گرفتن در معرض درد، احساس رضایت و لذت می کند. خود آزاری و مازوخیسم از بازه سنی کودکی تا پیری هر فردی را می تواند شامل شود و اما در متداول ترین موارد برخورد با مازوخیسم، افراد جوان و میانسال این اختلال را تجربه می کنند. وقتی به زندگی افرادی که مازوخیست هستند، نگاه می کنیم، می بینیم که در زندگی خانوادگی یا اجتماعی شان برخورد های نزدیکی با پدیده هایی مثل خودکشی، خودزنی یا اعمالی از این دست داشته اند. و این زمینه از قبل در آنها وجود داشته است اما بوسیله محرک هایی مثل مواد مخدر، مشروبات الکی و افسردگی این زمینه در آنها تقویت شده و به مرور زمان فرصت خود نمایی را داشته است.